Ахмет Байтұрсынұлы «Адамдық диқаншысы» өлеңі

Есимова Райгүл Олжабаевна
Есимова Райгүл Олжабаевна
Ақтөбе
Темір
С.Байшев атындағы ЖОББМ КММ
Қазақ әдебиеті
Сынып:
5-сынып
Бөлім:
Адамгершілік - асыл қасиет
Тақырып:

Ахмет Байтұрсынұлы «Адамдық диқаншысы» өлеңі

31.01.2020
176
PDF жүктеу WORD жүктеу
Оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтемеу): 5. Т/Ж2. Әдеби шығарманың тақырыбы мен идеясын анықтау.
Сабақтың мақсаты: <p><b>Барлық оқушылар орындай алады:&nbsp;</b>&nbsp;</p><p>• Шығарма мазмұнымен таныса отырып, тірек ұғымдарды таба алады. </p><p> • Мәтінді мағыналық бөліктерге бөле отырып, өлеңнің идеялық мазмұнын анықтайды.</p><p> • Әдеби шығарманың тақырыбы мен идеясын ұсынады.&nbsp;&nbsp;</p><p><b>Оқушылардың көпшілігі орындай алады:</b></p><p> • Шығармадағы көркемдегіш құралдарды ажырата алады (метафора).</p><p> • Оқушылар мәтін мазмұны бойынша тың идеялар ұсына алады. </p><p><b> Кейбір оқушылар орындай алады: </b></p><p> • А.Байтұрсынұлы өмір сүрген кезеңнің тарихи сипатын түсіндіре алады.</p><p> • Өлең идеясын өз сөзімен тұжырымдай алады.&nbsp;&nbsp;</p>
Тілдік мақсаттар: <p><b>Оқушылар орындай алады:</b></p><p> Өлеңнің мазмұнының идеясы мен тақырыбын түсінеді. </p><p> • Әдеби-теориялық ұғымды есте сақтайды. </p><p><b> Пәнге қатысты сөздік қор мен терминдер: </b></p><p> Адамдық тұқымы, көңілін көгерту, қор болған еңбек, диқаншы, садақа, жүндеу, қамыт, жасық, бейнет, зейнет, таяққа еті үйрену, метафора, алмастыру. </p><p><b> Диалог құруға/шығарма жазуға арналған пайдалы тіркестер: </b></p><p> Адамдық диқаншысы, Ахмет Байтұрсынұлы, «Малым-жанымның садақасы, жаным-арымның садақасы», қамыт кию, қамшы жеу, сөз маржаны.&nbsp;&nbsp;</p><p><b>Талқылауға арналған сұрақтар: </b></p><p> 1. Ақын өлеңді неліктен «Адамдық диқаншысы» деп атады?</p><p> 2. Диқаншы деген кімдер? </p><p> 3. Диқаншы мен «Адамдық диқаншысы» өлеңінің арасында қандай байланыс бар?</p><p><br></p>
Бағалау критерийлері: <p>Кейбір оқушылар орындай алады: </p><p> • А.Байтұрсынұлы өмір сүрген кезеңнің тарихи сипатын түсіндіре алады. </p><p> • Өлең идеясын өз сөзімен тұжырымдай алады.</p><p> • Мәтін мазмұны бойынша сұрақтарға жауап бере алады. </p><p> • Әңгіменің мазмұндық тақырыбы мен идеясын ажырата алады.&nbsp;&nbsp;</p>
Құндылықтарды дарыту: «Мəңгілік Ел» жалпыұлттық идеясының жалпыға бірдей еңбек қоғамы құндылығын сақтау, еңбекқорлыққа, адамгершілікке баулу. Сын тұрғысынан ойлау. Жеке, жұптық, топтық жұмыс барысында өзара сыйластықты, жауапкершілікті сезіну.&nbsp;&nbsp;
Пәнаралық байланыс: Қазақ тілі, Тарих, Өзін-өзі тану, Биология.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері Жоспарланған іс-әрекет Ресурстар

Сабақтың басы

(7 мин)

<p>І. Ұйымдастыру кезеңі. </p><p> 1. Оқушылармен сәлемдесемін. </p><p> 2. Оқушылардың сабаққа қатысын қадағалаймын. </p><p> 3. Сыныпта жағымды психологиялық ахуал туғызу, бір-бірінің жақсы мінез-құлық қасиеттерінтани отырып,сыйластық пен достықты қалыптастыру мақсатында шеңбер бойында тұру ретіне қарай «Оң жағымда...» тренингі өткізіледі.</p><p> 4. Сыныпқа қима қағаздағы «Әдептілік», «Ар-ұят», «Адамдық», «Белгі» сөздерін алғыза отырып, «Сөзден-сөйлем» әдісі арқылы топтарға біріктіремін. </p><p> ІІ. Үй тапсырмасы.</p><p> Сыныптық жұмыс. «Тәрбиенің қайнар бұлағы» тарауы бойынша алған білімдерін «Зымыран сұрақтар» әдісімен қорытындылаймын. Кері байланыс:«Бір сөйлеммен тұжырымдаңыз» әдісі&nbsp;&nbsp;</p> <p><img src="/uploads/lesson_plans/5e33804487a99/images/5e338437c30f4.png" style="width: 123px;"></p><p><img src="/uploads/lesson_plans/5e33804487a99/images/5e338441024d2.png" style="width: 117px;"></p><p><img src="/uploads/lesson_plans/5e33804487a99/images/5e33845401fd4.png" style="width: 119px;"><br></p><p>«Бір сөйлеммен тұжырымдаңыз»</p>

Сабақтың ортасы

(30 мин)

<p>ІІІ. Жаңа тақырып.</p><p> Сыныптық жұмыс. «Түрткі сұрақ» әдісі арқылы оқушыларға ой қозғау үшін төмендегідей сұрақтар беріледі. - Неліктен біз осындай сөздер арқылы топқа бөліндік?» - Осы мақалға синоним бола алатын тағы қандай мақал-мәтелдерді атай аласыңдар? - «Малым-жанымның садақасы, жаным-арымның садақасы» деген мақалды қалай түсінеміз? Бағалау: «Бас бармақ» әдісі Мұғалім түсіндірмесі. Ахмет Байтұрсынов шығармашылығы </p><p> 1-тапсырма. Оқылым/Тыңдалым Топтық жұмыс жұмыс. «Орындықтағы стикер» әдісі арқылы шығарманы мәнерлеп оқиды. (Әр топтан бір оқушының алдын-ала орындығына стикер жапсырылады, таңдау соған түседі.) Келесі топты бағалау критерийлері алдын-ала парта бетіне қойылады. </p><p>Бағалау критерийлері: </p><p> 1. Түсінікті оқу </p><p> 2. Интонацияны дұрыс қою </p><p>3. Дауыстың анық болуы Бағалау: ««Екі жұлдыз, бір ұсыныс»</p><p> 2-тапсырма. Айтылым. Жұптық жұмыс. Әр топ оқылған шығарма бойынша түсінгендерін жұбымен талқылайды. шығарма идеясын «Метафоралық модель құру» әдісі арқылы ұсынады, топ ең түйінді деген бір идеяны іріктеп алады. Кері байланыс:Жұмыс барысында қарым-қатынас жасаудың қай стилі басым болды? -Бір адамға бағытталған стиль -Тапсырманы орындауға бағытталған стиль.</p><p> 3-тапсырма. Топтық жұмыс. «Сиқырлы қаламсап» әдісі арқылы сұралады. </p><p> 1-топ. Өлеңнің негізгі идеясын үш сөйлеммен тұжырымдап, ойымызды мақал-мәтелмен түйіндейік.</p><p> 2-топ. Бейнет, зейнет, таяққа еті үйрену, диқаншы сөздерін синонимдерімен алмастырып, сөйлем құрап жазайық. </p><p>3-топ. Өлең мәтінінен метафораларды тауып, мысалдар арқылы дәлелдейік.</p><p> 4-топ. Төмендегі сызбаның көмегімен өлең кейіпкерінің бейнесін өз жұбымызға сиапттап берейік. Сипаттаны өлеңдегі мысалдармен дәлелдеуді ұмытпайық. </p><p> Бағалау: «Шұғыл сұрақтармен өз-өзін бағалау» </p><p> Кері байланыс: </p><p>Топтағы орындау барысында топта ауызбіршілік сақталды ма? </p><p> -Топта ауызбіршілік пен серіктестік қарым-қатынас сақталды;</p><p> -Топтағы бірлік, ауызбіршіліктің бұзылғаны байқалды;</p><p> 4-тапсырма. «Эйлер шеңбері» әдісі арқылы «Адамдық диқаншысы» өлеңі мен «Құмырсқа» әңгімесі арасындығы үндестікті анықтайды. Анықтау тапсырмалары: </p><p> 1. Мәтіннің жанрлық стилін анықтайды. </p><p> 2. Әдеби шығарманың түрін ажыратады. </p><p> 3. Мәтіннің тақырыбы мен идеясын нақтылайды. </p><p> Бағалау: «Жұптық шапалақ»</p><p> 5-тапсырма. Қалыптастырушы тапсырма «Денотаттық баған» әдісі арқылы шығармаға басқаша тақырып қойып, екі сөйлеммен түсіндіру. Өлеңнің тақырыбы Себебі Дескриптор: *Шығармаға басқаша атау ұсынады. * Атауды ұсынудың себебін 2 сөйлеммен түсіндіреді. </p><p> Кері байланыс: «Бағдаршам»</p><p> Бекіту. «Сөздер банкасы» әдісі&nbsp; &nbsp;</p> <p><img src="/uploads/lesson_plans/5e33804487a99/images/5e3385e31a1a6.png" style="width: 117px;"></p><p><br></p><p>Топ басшысында бағалау парағы</p><p><img src="/uploads/lesson_plans/5e33804487a99/images/5e33860677956.png" style="width: 119px;"></p><p>Слайд</p><p><br></p><p><img src="/uploads/lesson_plans/5e33804487a99/images/5e33862346834.png" style="width: 138px;"></p><p><br></p><p><br></p><p><br></p><p><img src="/uploads/lesson_plans/5e33804487a99/images/5e3386444aa85.png" style="width: 118px;"></p><p><br></p><p><img src="/uploads/lesson_plans/5e33804487a99/images/5e33865274a0e.png" style="width: 119px;"></p><p><br></p><p><img src="/uploads/lesson_plans/5e33804487a99/images/5e33865d40007.png" style="width: 142px;"></p><p><img src="/uploads/lesson_plans/5e33804487a99/images/5e33866f98dd2.png" style="width: 100px;"></p><p><img src="/uploads/lesson_plans/5e33804487a99/images/5e33867aeb569.png" style="width: 124px;"><br></p>

Сабақтың соңы

(3 мин)

<p>Үйге тапсырма. </p><p>«Адамгершілік» тақырыбына 2 шумақ өлең құрастырып келу.</p><p> Топтардың «Бағалау парақтары» жиналып алынады, талданады.&nbsp;&nbsp;</p> <p><img src="/uploads/lesson_plans/5e33804487a99/images/5e33869a75e31.png" style="width: 110px;"></p><p><img src="/uploads/lesson_plans/5e33804487a99/images/5e3386ae9686e.png" style="width: 119px;"></p><p><img src="/uploads/lesson_plans/5e33804487a99/images/5e3386b79ddbc.png" style="width: 114px;"><br></p>

Пікірлер(0)